آجیل شب عید امسال ۲۰ تا ۲۵ درصد گران تر از پارسال
وضعیت تأمین و عرضه آجیل و خشکبار در بازار شب عید
رئیس اتحادیه فروشندگان آجیل و خشکبار تهران، غلامرضا خدامی، اعلام کرده که بازار شب عید از نظر تامین انواع محصولات آجیل و خشکبار با هیچ کمبودی روبه‌رو نیست. این اطمینان خاطر، حاصل برنامه‌ریزی دقیق، همکاری تولیدکنندگان و واردکنندگان و همچنین مدیریت مناسب شبکه توزیع است. در ماه‌های منتهی به نوروز، میزان تقاضا برای این محصولات به طور سنتی افزایش می‌یابد و از این رو تامین کافی و به‌موقع، نقش بسیار مهمی در کنترل بازار و جلوگیری از کمبود و افزایش غیرمنطقی قیمت دارد.
وی خاطرنشان کرد که تنوع محصولات عرضه‌شده بسیار بالاست و بیش از ۲۰۰ نوع کالا در بازار موجود است. محصولاتی مانند پسته، بادام، گردو، فندق، کشمش، توت خشک، برگه زردآلو، انجیر خشک و سایر اقلام مرسوم آجیل و خشکبار در حجم کافی تامین شده‌اند. این اقلام از تولیدات داخلی و همچنین محصولات وارداتی تشکیل شده‌اند که نیاز بازار را به خوبی پوشش می‌دهند.
افزایش قیمت و دلایل آن
اگرچه از نظر تامین مشکلی وجود ندارد، اما قیمت این محصولات نسبت به سال گذشته افزایش داشته است. خدامی اعلام کرد که میانگین افزایش قیمت در این حوزه بین ۲۰ تا ۲۵ درصد بوده است. از مهم‌ترین دلایل این افزایش، نوسانات نرخ ارز است که تاثیر مستقیمی بر هزینه‌های واردات و حتی تولید داخلی دارد. بسیاری از نهاده‌های تولید و همچنین محصولات وارداتی، تحت تاثیر تغییرات نرخ ارز قیمت‌گذاری می‌شوند و همین عامل باعث رشد قیمت نهایی کالاها شده است.
علاوه بر نرخ ارز، عواملی مانند صادرات بی‌رویه برخی شرکت‌ها به کشورهای همسایه و دیگر بازارهای بین‌المللی نیز در کاهش عرضه داخلی و افزایش قیمت تاثیرگذار بوده است. به گفته خدامی، صادرات محصولات باکیفیت و درجه یک به بازارهای خارجی، باعث کاهش موجودی در بازار داخلی و در نتیجه افزایش قیمت شده است.
تاثیر رفتار فروشندگان و شبکه‌های مجازی
یکی دیگر از دلایل گرانی آجیل و خشکبار، قیمت‌گذاری بالای برخی فروشندگان در مناطق مرفه‌نشین تهران است. در این مناطق، تقاضای بالاتری برای محصولات لوکس و باکیفیت وجود دارد و برخی فروشندگان از این فرصت برای افزایش قیمت‌ها استفاده می‌کنند.
علاوه بر این، فعالیت گسترده شبکه‌های مجازی در فروش آجیل و خشکبار، زمینه را برای ورود افراد غیرمتخصص به این بازار فراهم کرده است. این افراد بدون داشتن دانش کافی از کیفیت، قیمت‌گذاری و شرایط بازار، محصولات را با قیمت‌های بالا و گاه بی‌کیفیت عرضه می‌کنند که این مسئله به بی‌ثباتی بازار و نارضایتی خریداران دامن زده است.
رد ادعای افزایش ۶۰ تا ۷۰ درصدی قیمت‌ها
رئیس اتحادیه فروشندگان آجیل و خشکبار تاکید کرد که گزارش‌های منتشرشده مبنی بر افزایش ۶۰ تا ۷۰ درصدی قیمت‌ها صحت ندارد. وی تصریح کرد که رشد قیمت‌ها عمدتاً در محدوده ۲۰ تا ۲۵ درصد بوده و این افزایش بیشتر تحت تاثیر نرخ ارز رخ داده است.
راهکارهای کنترل قیمت و حمایت از مصرف‌کننده
برای کنترل قیمت‌ها و حمایت از مصرف‌کنندگان، اتحادیه پیشنهادهایی ارائه داده است، از جمله:
نظارت دقیق بر قیمت‌گذاری: اتحادیه با همکاری نهادهای نظارتی باید بر عملکرد فروشندگان نظارت مستمر داشته باشد تا از هرگونه سوءاستفاده و قیمت‌گذاری غیرمنطقی جلوگیری شود.
حمایت از تولید داخلی: افزایش تولید داخلی آجیل و خشکبار و کاهش وابستگی به واردات، یکی از راهکارهای موثر در کنترل قیمت‌هاست.
مدیریت صادرات: باید توازنی میان صادرات و تامین نیاز داخلی برقرار شود تا عرضه داخلی تحت تاثیر صادرات بی‌رویه کاهش نیابد.
فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی: آگاه‌سازی مردم درباره قیمت واقعی و کیفیت محصولات، می‌تواند از خریدهای غیرضروری و افزایش تقاضای کاذب جلوگیری کند.
ایجاد بازارهای مستقیم: راه‌اندازی بازارهای مستقیم عرضه محصولات کشاورزی بدون واسطه، می‌تواند نقش مهمی در کاهش قیمت‌ها ایفا کند.
پیش‌بینی وضعیت بازار در ایام نوروز
با توجه به تامین کافی و برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، انتظار می‌رود که بازار آجیل و خشکبار در ایام نوروز ۱۴۰۴ وضعیت باثباتی داشته باشد. قیمت‌ها هرچند افزایش یافته‌اند، اما نسبت به نوسانات گسترده در سایر بخش‌های اقتصادی، این رشد منطقی‌تر و قابل‌کنترل‌تر بوده است.
خدامی در پایان از مردم خواست که خریدهای خود را از فروشندگان معتبر و دارای مجوز انجام دهند و به تبلیغات گمراه‌کننده در شبکه‌های مجازی توجه نکنند. وی همچنین تاکید کرد که اتحادیه آماده دریافت و بررسی شکایات مردمی در زمینه قیمت‌گذاری و کیفیت محصولات است.
نتیجه‌گیری
در مجموع، بازار آجیل و خشکبار در آستانه نوروز، از نظر تامین مشکلی ندارد و افزایش قیمت‌ها عمدتاً ناشی از نوسانات ارزی و عوامل اقتصادی است. با نظارت بیشتر و مدیریت صحیح، می‌توان از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها جلوگیری کرد و ثبات بازار را حفظ نمود.