پیش‌بینی تولید ۱۴۰ تن خاویار تا پایان برنامه هفتم
بر اساس اعلام مسئولان، هدف‌گذاری شده که تا پایان برنامه هفتم تولید گوشت خاویاری به ۲۰ هزار تن و تولید خاویار به ۱۴۰ تن برسد.
طبق گزارش فائو، ایران در سال ۲۰۱۰، با تولید ۲۵۱ تن گوشت خاویاری، پس از کشورهای چین، روسیه و ارمنستان در رتبه چهارم جهانی قرار داشت. پیش‌بینی می‌شود که در جدیدترین آمار فائو، ایران جایگاه دوم را کسب کند.
افزایش صید بی‌رویه ماهیان خاویاری پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق وضعیت ذخایر این ماهیان را بحرانی کرده است. به همین دلیل، با توافق پنج کشور، ممنوعیت برداشت از این ذخایر تا پایان سال ۲۰۲۰ ادامه یافته است. از سال ۲۰۱۰، صید ماهیان خاویاری در حاشیه دریای خزر به منظور حفاظت از ذخایر و تحقیقات، ممنوع شد.
نخستین بار در ایران در سال ۱۳۰۳، تکثیر ماهیان خاویاری آغاز شد و از سال ۱۳۵۲، با راه‌اندازی یک مرکز رسمی، تولید انبوه این ماهیان به‌طور قابل توجهی افزایش یافت. پس از انقلاب، سه مرکز جدید در گیلان، مازندران و گلستان به مراکز بازسازی ذخایر ماهیان خاویاری اضافه شدند که سالانه میلیون‌ها بچه ماهی تکثیر و در دریا رهاسازی می‌شوند.
در سال گذشته، بیش از ۲۱ تن خاویار پرورشی و ۴۷۶۵ تن گوشت ماهیان خاویاری در کشور تولید شد. پیش‌بینی می‌شود که تولید خاویار امسال به ۲۵ تن برسد.
پتانسیل تولید ۱۰ هزار تن خاویار پرورشی در کشور وجود دارد
ارسلان قاسمی، مدیرعامل اتحادیه تکثیر، پرورش و صادرات آبزیان، گفت که سالانه ۲ تا ۲.۵ تن خاویار پرورشی در کشور تولید می‌شود و به دلیل مصرف کم داخلی، تقریبا تمام تولیدات به بازارهای هدف صادر می‌شود. او همچنین افزود که قیمت هر کیلو خاویار صادراتی به طور متوسط هزار دلار است و برخی گونه‌ها تا ۵ هزار دلار نیز ارزش دارند.
قاسمی با بیان اینکه کشور پتانسیل تولید ۱۰ هزار تن خاویار پرورشی را دارد، اظهار داشت که دستیابی به این میزان تولید در مدت ۳ تا ۵ سال امکان‌پذیر است، هرچند پروسه تولید خاویار ۸ تا ۱۰ سال طول می‌کشد.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق تعاون افزود که صید خاویار پرورشی تا زمانی که بازسازی ذخایر ماهیان خاویاری توسط کشورهای همسایه دریای خزر به نتیجه برسد، باید ادامه یابد. در حال حاضر، به دلیل مشکلاتی نظیر کنترل نامناسب صید و قاچاق، چهار کشور همسایه نیز با چالش‌هایی روبرو هستند.
براساس آمار سازمان شیلات، در سال گذشته حدود ۴.۷ تن خاویار به ارزش ۳ میلیون و ۲۰۰ هزار دلار به ۳۸ کشور صادر شد، و همچنین برآورد می‌شود که همین مقدار نیز به صورت مسافری از کشور خارج شده است.
تولید خاویار ایران در سه‌ماهه اول امسال به ۱۳۵۳ کیلوگرم رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۸۲ درصد رشد داشته است.
ناصر کرمی‌راد، مدیرکل دفتر بازسازی ذخایر سازمان شیلات، گفت که تا پایان سال گذشته، تولید خاویار به ۲۱ تن و گوشت ماهیان خاویاری به ۱۱ هزار تن رسید. همچنین، در طرح توسعه‌ای پیش‌بینی شده که در یک بازه زمانی ۱۰ ساله، تولید خاویار به ۱۵۰ تن و تولید گوشت ماهیان خاویاری به ۱۰ هزار تن برسد.
او افزود که تا پایان سال ۱۴۰۲، حدود ۳۰۰ مزرعه فعال در ۲۲ استان کشور در حال تولید ماهیان خاویاری هستند و تولید گوشت ماهیان خاویاری در مزارع کوچک حدود ۵ تن در سال است.
مدیرکل دفتر بازسازی ذخایر آبزیان سازمان شیلات با اشاره به تولید در استان‌های مختلف، گفت: در سال گذشته، استان مازندران با تولید ۲ هزار و ۵۸۲ تن گوشت و ۹ هزار و ۲۵۵ کیلوگرم خاویار، و استان گیلان با تولید یک هزار و ۳۳ تن گوشت و ۸ هزار و ۸۷۷ کیلوگرم خاویار در رتبه‌های اول و دوم قرار داشتند. استان‌های کهگیلویه و بویراحمد و فارس نیز در رتبه‌های سوم و چهارم تولید قرار دارند.
با وجود آنکه خاویار ایرانی نماد تمدن اقتصاد دریایی است، بازار خاویار جهانی به شدت تحت تسلط چین قرار دارد، به طوریکه در سال ۲۰۲۰ چین ۸۴ درصد از تولید جهانی خاویار را به خود اختصاص داده است. با توجه به پتانسیل بالای کشور، انتظار می‌رود که از ظرفیت‌های حداکثری در این حوزه استفاده شود.