روندهای نوین در صادرات مواد غذایی ایران: فرصت‌ها و چالش‌ها
در سال‌های اخیر، صادرات محصولات کشاورزی و غذایی ایران شاهد تغییرات قابل‌توجهی بوده است. براساس آمار منتشر شده، در هشت ماهه نخست سال ۱۴۰۳، صادرات محصولات کشاورزی و غذایی کشور به ۴.۹ میلیارد دلار رسید که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۳ درصد رشد داشته است.
این افزایش نشان‌دهنده ظرفیت بالای ایران در تولید و صادرات محصولات کشاورزی است.عراق به‌عنوان یکی از مهم‌ترین مقاصد صادراتی ایران، سهم ۳۰ درصدی از کل صادرات محصولات کشاورزی و غذایی را به خود اختصاص داده است. پس از عراق، امارات متحده عربی با ۱۱ درصد، پاکستان با ۸ درصد، روسیه با ۷ درصد و چین با ۶ درصد در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
محصولاتی مانند پسته خندان، شیرخشک صنعتی، مغز پسته و هندوانه تازه از جمله مهم‌ترین اقلام صادراتی ایران هستند. به‌عنوان مثال، پسته خندان با ۳۶۹ میلیون دلار صادرات، سهم ۷.۶ درصدی از کل صادرات محصولات کشاورزی و غذایی را به خود اختصاص داده است.
با این حال، چالش‌هایی نیز در مسیر توسعه صادرات مواد غذایی وجود دارد. یکی از مهم‌ترین مشکلات، قوانین ناپایدار و دستورالعمل‌های خلق‌الساعه است که می‌تواند اعتبار صادرکنندگان را در بازارهای جهانی تحت‌تأثیر قرار دهد. همچنین، مشکلات ترابری و لجستیک می‌تواند منجر به کاهش کیفیت محصولات صادراتی شود. به‌عنوان مثال، در حالی که ترکیه سبزیجات خود را به‌صورت روزانه و با پروازهای مستقیم صادر می‌کند، بار صادرکنندگان ایرانی ممکن است در بنادر چند روز معطل بماند که این امر می‌تواند به خرابی محصولات منجر شود.
از سوی دیگر، بهره‌برداری ناکامل از ظرفیت‌های تولیدی نیز یکی از چالش‌های پیش‌روی این صنعت است. به‌عنوان مثال، در حالی که ظرفیت تولید کارخانه‌های خوراک دام و طیور در ایران به ۳۲ میلیون تن می‌رسد، تنها ۱۰ تا ۱۲ میلیون تن خوراک آماده مصرف در کشور تولید می‌شود که نشان‌دهنده بهره‌برداری حدود ۳۰ درصدی از ظرفیت موجود است.
نتیجه‌گیری: با توجه به ظرفیت‌های بالای ایران در تولید محصولات کشاورزی و غذایی، توسعه صادرات در این بخش می‌تواند به‌عنوان یکی از راهکارهای مؤثر در تأمین ارز و توسعه پایدار کشور مورد توجه قرار گیرد. با این حال، برای بهره‌برداری بهینه از این ظرفیت‌ها، رفع چالش‌های موجود از جمله بهبود قوانین و مقررات، توسعه زیرساخت‌های لجستیکی و افزایش بهره‌وری تولید ضروری است. همچنین، تمرکز بر بازارهای هدف و تقویت روابط تجاری با کشورهای همسایه می‌تواند به افزایش سهم ایران در بازارهای جهانی منجر شود.
منبع خبری :mehrnews.com isna.ir