بدهی ۳ میلیارد دلاری دولت به تامین کنندگان نهاده دامی
چالش‌های تأمین نهاده‌های دامی و تأثیر آن بر امنیت غذایی کشور
۱. مطالبات معوق تأمین‌کنندگان و مشکلات مالی صنعت دام و طیور
دبیر اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور ایران تأکید کرد که تأمین‌کنندگان این حوزه همچنان ۳ میلیارد دلار طلب دارند و این موضوع چالش‌های جدی برای ادامه فعالیت فعالان اقتصادی این بخش به وجود آورده است.
۲. تأثیر تحریم‌ها بر تأمین نهاده‌های دامی
محمدرضا کلامی در نشست خبری اخیر خود اعلام کرد که با وجود تحریم‌های بین‌المللی، تمام بخش‌های مرتبط تلاش کرده‌اند تا امنیت غذایی کشور حفظ شود و نهاده‌های مورد نیاز دام و طیور به‌طور مستمر تأمین گردد. با این حال، پرداخت به‌موقع مطالبات تأمین‌کنندگان یکی از چالش‌های جدی این صنعت محسوب می‌شود.
۳. عدم پرداخت کامل ارز واردات نهاده‌ها
او با اشاره به پرداخت ارز مورد نیاز برای واردات شش‌ماهه نهاده‌های دامی گفت: باوجود تأمین بخشی از نیازهای ارزی، همچنان ۳ میلیارد دلار از مطالبات تأمین‌کنندگان باقی مانده است که این امر مشکلات زیادی را برای ادامه فعالیت آن‌ها ایجاد کرده است.
بلاتکلیفی در تعیین نرخ ارز کالاهای اساسی
۴. تأثیر نرخ ارز بر قیمت نهاده‌های دامی
کلامی اشاره کرد که در بودجه سال ۱۴۰۳ مبلغ ۱۱.۵ میلیارد دلار برای تأمین کالاهای اساسی در نظر گرفته شده است، اما هنوز نرخ ارز مورد استفاده برای این کالاها مشخص نشده است. این عدم شفافیت باعث بلاتکلیفی تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان شده و برنامه‌ریزی‌های اقتصادی را مختل کرده است.
۵. احتمال افزایش قیمت نهاده‌های دامی در سال آینده
وی هشدار داد که در صورت عدم تعیین تکلیف نرخ ارز، احتمال افزایش قیمت نهاده‌های دامی وجود دارد که این موضوع تأثیر مستقیمی بر قیمت محصولات پروتئینی مانند گوشت و مرغ خواهد داشت و هزینه‌های معیشتی مردم را افزایش می‌دهد.
چالش‌های ناشی از تأخیر در پرداخت مطالبات تأمین‌کنندگان
۶. هزینه‌های اضافی به دلیل تأخیر در پرداخت‌ها
کلامی تصریح کرد که تأخیر دولت در پرداخت مطالبات تأمین‌کنندگان نهاده‌های دامی، هزینه‌های مضاعفی را بر آن‌ها تحمیل کرده است. این هزینه‌ها شامل:
- تمدید ثبت سفارش‌ها که نیازمند پرداخت هزینه‌های اضافی است.
- هزینه‌های انبارداری بالا که به دلیل نگهداری کالا در بنادر و انبارهای گمرکی به تأمین‌کنندگان تحمیل می‌شود.
- هزینه‌های آزمایشات کیفی که با تأخیر در تخصیص ارز افزایش یافته است.
- بروکراسی پیچیده اداری که روند تأمین نهاده‌ها را کند کرده و مشکلاتی برای تولیدکنندگان ایجاد کرده است.
۷. تأثیر مشکلات ارزی بر بازار دام و طیور
این مقام مسئول تأکید کرد که تأخیر در پرداخت مطالبات و مشکلات ارزی تأثیر مستقیمی بر قیمت نهاده‌های دامی و در نهایت قیمت تمام‌شده محصولات پروتئینی دارد که این موضوع می‌تواند فشار اقتصادی بیشتری بر مصرف‌کنندگان وارد کند.
۸. کسری بودجه در تأمین نهاده‌های دامی
کلامی افزود که برآوردها نشان می‌دهد تا پایان ماه دهم، میزان تأمین ارز برای این بخش به ۸.۶ تا ۸.۷ میلیارد دلار خواهد رسید. این در حالی است که سقف مصوب برای تأمین ارز کالاهای اساسی در سال ۱۴۰۳ برابر با ۱۱.۵ میلیارد دلار بوده است. این امر نشان‌دهنده عدم تخصیص کامل منابع مالی مورد نیاز برای این بخش است که می‌تواند امنیت غذایی کشور را به خطر بیندازد.
پیشنهادات برای حل مشکلات تأمین نهاده‌های دامی
۹. تسریع در پرداخت مطالبات تأمین‌کنندگان
به گفته دبیر اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور، یکی از مهم‌ترین اقداماتی که دولت باید انجام دهد، تسریع در پرداخت مطالبات تأمین‌کنندگان است تا روند واردات نهاده‌ها بدون اختلال ادامه پیدا کند.
۱۰. تثبیت نرخ ارز کالاهای اساسی
وی پیشنهاد کرد که نرخ ارز مورد استفاده برای واردات نهاده‌های دامی هرچه سریع‌تر مشخص شود تا از بلاتکلیفی تولیدکنندگان و افزایش قیمت‌های احتمالی جلوگیری شود.
۱۱. کاهش هزینه‌های اداری و گمرکی
کلامی همچنین خواستار کاهش هزینه‌های اداری، حذف بروکراسی‌های زائد و تسهیل فرآیند ثبت سفارش و ترخیص کالا شد تا نهاده‌ها با قیمت مناسب‌تری به دست دامداران و مرغداران برسد.
نتیجه‌گیری
در مجموع، تأمین نهاده‌های دامی یکی از بخش‌های حیاتی برای امنیت غذایی کشور است. مشکلاتی مانند تأخیر در پرداخت مطالبات، نوسانات نرخ ارز، هزینه‌های بالای انبارداری و بروکراسی پیچیده، می‌تواند این صنعت را با چالش‌های جدی مواجه کند. دولت و نهادهای مرتبط باید با اتخاذ سیاست‌های حمایتی، از اختلال در تأمین نهاده‌های دام و طیور جلوگیری کنند تا هم تولیدکنندگان و هم مصرف‌کنندگان دچار آسیب نشوند.