معرفی ۲ رقم جدید آفتاب‌گردان هیبریدی
برنامه‌های مؤسسه تحقیقات اصلاح و تولید نهال و بذر برای توسعه ارقام هیبریدی
وزارت جهاد کشاورزی اعلام کرده است که مؤسسه تحقیقات اصلاح و تولید نهال و بذر، به ریاست محمد زمانیان، برنامه‌های گسترده‌ای را با هدف توسعه و گسترش ارقام هیبریدی آغاز کرده است. این برنامه‌ها با تمرکز بر بهبود کیفیت محصولات کشاورزی، افزایش بهره‌وری و کاهش وابستگی به ارقام خارجی طراحی شده‌اند. زمانیان تأکید کرد که رقابت بسیار شدیدی در بخش سبزیجات و صیفی‌جات وجود دارد، و مؤسسه تلاش می‌کند تا از طریق تولید ارقام داخلی باکیفیت، سهم بیشتری از بازار داخلی را به دست آورد.
وی افزود: «توسعه ارقام هیبریدی یکی از اولویت‌های اصلی ماست. این ارقام به دلیل ویژگی‌هایی مانند عملکرد بالا، مقاومت در برابر بیماری‌ها و سازگاری با شرایط اقلیمی متنوع، نقش مهمی در افزایش تولید و درآمد کشاورزان دارند. ما با استفاده از منابع ژنتیکی داخلی و تکنیک‌های پیشرفته اصلاح نباتات، به دنبال معرفی ارقامی هستیم که بتوانند در رقابت با ارقام خارجی موفق ظاهر شوند.»
معرفی ارقام جدید سیب‌زمینی و جایگاه آن‌ها در بازار
یکی از دستاوردهای مهم مؤسسه در سال گذشته، معرفی چهار رقم جدید سیب‌زمینی بود که برای استفاده در بخش خصوصی ارائه شد. این ارقام با ویژگی‌هایی مانند عملکرد بالا، کیفیت مناسب و مقاومت در برابر بیماری‌ها و آفات طراحی شده‌اند. زمانیان در این باره گفت: «ارقام جدید سیب‌زمینی که توسط مؤسسه ما معرفی شده‌اند، از نظر کیفیت و بهره‌وری، قابلیت رقابت با نمونه‌های خارجی را دارند. این ارقام به گونه‌ای اصلاح شده‌اند که نیازهای کشاورزان را برآورده کرده و هزینه‌های تولید را کاهش دهند.»
وی ادامه داد: «یکی از مهم‌ترین مزایای این ارقام، کاهش نیاز به مصرف سموم شیمیایی است که باعث حفظ محیط‌زیست و سلامت مصرف‌کنندگان می‌شود. همچنین این ارقام در شرایط مختلف اقلیمی کشور عملکرد مطلوبی دارند، که این امر اهمیت زیادی در افزایش تولید ملی دارد.»
تشویق کشاورزان به استفاده از ارقام داخلی
یکی از چالش‌های مهم پیش روی مؤسسه، ترغیب کشاورزان به استفاده از ارقام داخلی است. زمانیان با اشاره به این موضوع گفت: «متأسفانه هنوز برخی کشاورزان به دلیل تبلیغات گسترده و سابقه طولانی استفاده از بذرهای خارجی، به این ارقام اعتماد بیشتری دارند. اما ما با ارائه نتایج تحقیقات علمی و تجربی و برگزاری دوره‌های آموزشی، تلاش می‌کنیم تا مزایای استفاده از ارقام داخلی را به آن‌ها نشان دهیم.»
وی تأکید کرد که همکاری با بخش خصوصی و ایجاد شبکه‌های توزیع مؤثر، نقش مهمی در گسترش استفاده از ارقام داخلی دارد. به گفته وی، حمایت‌های دولتی از جمله ارائه تسهیلات مالی و یارانه برای خرید بذرهای داخلی، می‌تواند کشاورزان را به استفاده از این محصولات تشویق کند.
رفع مشکلات کشت گیاهان روغنی مانند کنجد
یکی دیگر از حوزه‌های فعالیت مؤسسه، بهبود کیفیت و بهره‌وری گیاهان روغنی مانند کنجد است. زمانیان با اشاره به مشکلات موجود در کشت کنجد، گفت: «یکی از چالش‌های اصلی در کشت کنجد، ریزش زیاد این محصول در زمان برداشت است. این مسئله باعث کاهش عملکرد و افزایش ضایعات محصول می‌شود، که در نتیجه، تمایل کشاورزان به کشت این گیاه کاهش یافته است.»
وی افزود: «برای رفع این مشکل، ما با استفاده از منابع ژنتیکی بومی و تکنیک‌های پیشرفته اصلاح نباتات، موفق به تولید رقمی از کنجد شده‌ایم که مقاومت بالایی در برابر ریزش دارد. این رقم جدید علاوه بر کاهش ضایعات، عملکرد بالاتری نیز دارد، که این ویژگی‌ها می‌تواند به افزایش سطح زیر کشت کنجد در کشور کمک کند.»
استفاده از منابع ژنتیکی بومی و حفظ تنوع زیستی
یکی از استراتژی‌های مهم مؤسسه، استفاده از منابع ژنتیکی بومی برای اصلاح و تولید ارقام جدید است. زمانیان در این زمینه گفت: «ایران به دلیل شرایط اقلیمی و جغرافیایی متنوع، دارای منابع ژنتیکی بسیار غنی است. ما با بهره‌گیری از این منابع، به دنبال تولید ارقامی هستیم که با شرایط آب‌وهوایی کشور سازگار بوده و نیازهای کشاورزان را برآورده کنند.»
وی ادامه داد: «حفظ تنوع زیستی و استفاده از ارقام بومی، علاوه بر افزایش بهره‌وری، نقش مهمی در پایداری سیستم‌های کشاورزی دارد. ما با جمع‌آوری، نگهداری و اصلاح این منابع ژنتیکی، تلاش می‌کنیم تا از انقراض گونه‌های ارزشمند جلوگیری کرده و آن‌ها را در برنامه‌های اصلاحی خود به کار بگیریم.»
برنامه‌های آموزشی و ترویجی برای کشاورزان
مؤسسه تحقیقات اصلاح و تولید نهال و بذر، برنامه‌های گسترده‌ای را برای آموزش و ترویج استفاده از ارقام داخلی و فناوری‌های نوین کشاورزی اجرا می‌کند. زمانیان با اشاره به اهمیت آموزش، گفت: «آگاهی کشاورزان از مزایای ارقام داخلی و روش‌های صحیح کشت و مدیریت مزارع، نقش مهمی در افزایش بهره‌وری دارد. ما از طریق برگزاری کارگاه‌های آموزشی، ارائه نشریات تخصصی و همکاری با رسانه‌ها، سعی داریم اطلاعات لازم را در اختیار کشاورزان قرار دهیم.»
وی افزود: «همچنین ما از طریق ایجاد مزارع نمونه و اجرای طرح‌های پایلوت، به کشاورزان نشان می‌دهیم که چگونه می‌توانند با استفاده از ارقام اصلاح‌شده، تولید خود را افزایش داده و هزینه‌ها را کاهش دهند.»
چشم‌انداز آینده و اهداف بلندمدت
محمد زمانیان در پایان به برنامه‌های آینده مؤسسه اشاره کرد و گفت: «هدف ما این است که در سال‌های آینده، وابستگی کشور به واردات بذرهای خارجی را به حداقل برسانیم و با تولید ارقام داخلی باکیفیت، سهم بیشتری از بازار داخلی و حتی بازارهای بین‌المللی را به دست آوریم. برای تحقق این هدف، ما به همکاری نزدیک با بخش خصوصی، دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی داخلی و خارجی نیاز داریم.»
وی تأکید کرد که حمایت دولت و سیاست‌گذاری‌های مناسب، نقش مهمی در توسعه بخش کشاورزی و افزایش تولید ملی دارد. زمانیان ابراز امیدواری کرد که با اجرای این برنامه‌ها، بتوان به افزایش امنیت غذایی، بهبود معیشت کشاورزان و توسعه پایدار کشاورزی در کشور دست یافت.